Hoe wordt jenever gemaakt?

Jenever is een bekend Hollands drankje dat al eeuwenlang gedronken wordt. Veel mensen weten wel dat dit nationale distillaat gemaakt wordt van granen, jeneverbessen en kruiden, maar hebben géén idee hoe jenever wordt gemaakt. Hier gaan wij je in deze tekst meer over vertellen. Het drankje is immers de meest gedronken binnenlandse sterke drank.

Jenever is een oer-Hollandse uitvinding die al sinds de 17e eeuw gedronken wordt. Als je dit drankje in het buitenland bestelt, moet je dan ook vragen om “Dutch gin”. Ook in Nederland gebruiken we diverse benamingen om dit drankje aan te duiden. Het populaire drankje wordt ook wel aangeduid als: neut, jonkie, piketanussie of klare. De jeneverbessen zorgen voor de karakteristieke smaak van de drank. Het soort bes en de bereiding van de jenever spelen hier uiteraard ook een rol in.

De authentieke bereiding van jenever

Voor de bereiding van de traditionele jenever wordt moutwijn als basis gebruikt. Om deze wijn te maken wordt gerst gekweekt. Deze gerst laat men ontkiemen tot mout. Gedurende dit proces ontstaat er een enzym in de gerstekorrel, dat zorgt voor de omzetting van het aanwezige zetmeel in suikers. Dit is nodig om alcohol te kunnen maken.

Na het drogen van de mout wordt er rogge en maïs toegevoegd. Het drogen vindt plaatst door een verbrandingsproces. Uit deze combinatie ontstaat een beslag, waaraan ook gist wordt toegevoegd. Er volgt een natuurlijk gistingsproces waaruit enkele procenten alcohol ontstaan. De vloeistof moet nu zo’n drie maanden gedestilleerd worden om een zuiver product te krijgen.

Na het branden wordt de jenever verder gestookt. Bij dit proces wordt de drank op smaak gebracht door de toevoeging van één of meer ingrediënten. Naast de jeneverbes worden er onder andere bessen, kruiden, specerijen en zaden aan de drank toegevoegd. Hierdoor krijgt de jenever de specifieke smaak, geur en kleur. Bij de authentieke bereiding van jenever werd er uitsluitend gebruik gemaakt van keteldistillatie op basis van moutwijn. Dit veranderde in de loop van de 19e eeuw.

Hoe (jonge) jenever tegenwoordig wordt gemaakt

Rond de 19e eeuw ontdekte men dat jenever ook gemaakt kon worden met behulp van kolomdistillatie. Hierdoor werd het mogelijk om zuivere graanalcohol van 96% te produceren. Deze drank had een veel neutralere geur en smaak. Hierdoor ontstond er een ander type jenever. Daarnaast ontdekte men dat het ook mogelijk was om alcohol te produceren uit aardappelen en suikerbieten (melasse). Dit bleek een veel voordeliger alternatief te zijn dan graan, dat duur en schaars begon te worden. Dit, in combinatie met het feit dat de productie van deze drank veel minder arbeidsintensief was, zorgde ervoor dat de “nieuwe” jenever zeer populair werd. Voor deze drank wordt maximaal 15% moutwijn gebruikt. De populaire “nieuwe” jenever werd als snel “jonge jenever” genoemd terwijl de jenever die volgens de authentieke bereiding klaargemaakt werd als “oude jenever” werd aangeduid. Deze jenever bevat maximaal 10 gram suiker per liter.

Verschillen tussen oude- en jonge jenever

Er zijn grofweg zo’n vijf verschillen aan te geven tussen oude- en jonge jenever:

Verschillende soorten jenever

Er zijn verschillende soorten jenever verkrijgbaar. Door het neutrale karakter van jonge jenever wordt deze drank regelmatig gebruikt als basis voor mixdrankjes. Dit is dan ook de populairste jenever soort, maar er zijn nog diverse andere opties zoals korenwijn (veel jeneverstokers zien juist hun korenwijn als kroon op hun werk), moutwijnjenever, vruchtenwijn of brandewijn.

Jenever wordt traditioneel geserveerd in een borrelglas (met een tulpvormig kelkje) of een klein whiskyglas. Het is de traditie om het glas tot op de rand vol te schenken zodat de drank er letterlijk bovenuit bolt. Jonge jenever kan het beste op een koude temperatuur (6-8°C) geserveerd worden. Oudere jenever wordt juist op een warmere temperatuur (12-16°C) geserveerd om de volledige smaaksensatie te ervaren. De rijke geschiedenis van jenever bewijst dat er Hollandse tradities zijn die zeker in ere moeten worden gehouden. Het is een drank waar we met z’n allen trots op kunnen zijn!

Bekijk hier hoe jenever gemaakt wordt

Gerelateerde pagina's